Misschien wel de meest gevoerde discussie in de psychologie is die over de medicatie. We hebben allemaal meer ziektes, de nieuwste generatie zit vol met ADHD, autisme en agressieproblematiek. We zijn hierdoor ook een hoop meer medicatie gaan gebruiken om ervoor te zorgen dat men weer functioneert in de samenleving. En juist hier loopt een deel van de professionals op stuk. Want in deze logica zit een ethische discussie verscholen die Freud beschrijft in zijn boek Civilisations and its Discontents. Hierin vertelt hij over de über-ich, ons allen wel bekend, en hoe deze ook duur cultuur wordt beïnvloed: de samenleving vraagt een hoop van ons, waardoor wij ook veel van onszelf gaan vragen. De vraag komt dan natuurlijk of wij ons door middel van medicatie aan de samenleving gaan aanpassen, of dat de samenleving zich maar aan ons gekken aanpast.
Sinds het ontstaan van de moderne wereld is er heel wat veranderd. We hebben honderden maatschappelijke revoluties doorgemaakt. We zijn geëmancipeerd, we roken en drinken niet meer, we zijn van individualisme naar collectivisme en weer terug gegaan. Soms heb ik het idee dat niemand weet welke kant het op gaan. De snelheid waarmee het leven zich tegenwoordig afspeelt is bijna te veel om bij te houden. Geen wonder dat de volwassenen burn-out zijn, de kinderen druk en onvoorspelbaar en de ouderen verdwaasd en eenzaam.
Medicatie alleen is niet voldoende. Het kan allicht helpen, maar de mens heeft meer nodig om met zijn beperkingen om te gaan. Het moet het idee hebben erbij te horen, geen paria te zijn. En daarom was ik ook blij om dit jaar weer naar het Eurovisie songfestival te kijken. Voor wie dit nog nooit heeft gevolgd: het Eurovisie songfestival is een wedstrijd tussen alle Europese landen over wie de meest flamboyante, extravagante en uitbundige show kan presenteren onder het mom van muziek en samenzijn. De winnaar van dit jaar was een vrouw met een baard, uit Oostenrijk. Vorige winnaars waren onder meer een lesbisch koppel uit Rusland , een oud Litouws traditioneel vrouwenkoor en een duet van een eenogige zeeman en een orca uit IJsland.
De show is geweldig, de glamour spat er vanaf en aan het eind krijgen we een baardige man in een galajurk te zien met lange wimpers die emotioneel zijn hoofd begraaft in de schouder van wie er op dat moment toevallig het dichtst bij stond. Het is een prachtig verschijnsel, het straalt iets nieuws uit, iets verfrissend. Alsof we niet meer bang hoeven te zijn om anders te wezen, we moe zijn van het aanpassen aan de samenleving. En misschien is het ook maar tijd dat de samenleving ons wat rust gunt, wij als altijd drukke werkende westerse wereld.
